CHP Adıyaman Milletvekili Av. Abdurrahman Tutdere, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda İçişleri Bakanlığı’nın bütçe ve kesin hesap görüşmeleri sırasında söz alarak TBMM’de birçok kez gündeme getirdiği deprem sonrası devam eden mağduriyetleri bu kez İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yüzüne karşı anlatarak, çözüm istedi. Deprem sürecinde yaşananları hatırlatarak, kontrolsüz yıkımların neden olduğu asbest konusundan konteyner verilmeyen kiracıların ve kırsaldaki depremzedelerin mağduriyetlerine kadar birçok konuda Bakan Yerlikaya’dan çalışma talep etti.
“Adıyaman Hiçbir Haber Bülteninde Geçmedi Ve Bir Kent Unutuldu”
Deprem sonrası tabloyu ve aksaklıkları anımsatan Tutdere, “Bu depremi yaşayan kentlerden bir tanesi de seçim bölgem olan Adıyaman'dı. Deprem sonrası kurumlarımızın ne kadar hazırlıksız olduğunu yaşayarak gördük. Adıyaman 700 bin nüfuslu bir kentti, hiçbir haber bülteninde bile ismi geçmedi deprem sonrasında ve bir kent unutuldu Sayın Bakan. Liyakatsiz kadrolar bir kentte binlerce insanın can vermesine sebebiyet verdiler. Burada aslında hepimizin şunu görmesi gerekiyor: bu 6 Şubat depremi hazırlıklı olmadığımızı ortaya çıkarmıştı. Adıyaman'da tablo aynen şuydu: Vali, Emniyet, bütün kurumlar çaresiz bir şekilde bekliyorduk, hiçbir şey yapamıyorduk. Çünkü bir hazırlığımız yoktu. Bir el fenerine, bir jeneratöre ulaşamıyordu insanlarımız ve hiçbir koordinasyonu yapamıyorduk. Çünkü bütün yollar kapanmıştı, elektrik yoktu ve vatandaşlarımız çaresiz bir şekilde arama kurtarmayı bekliyorlardı. Ancak ortada AFAD yoktu, arama kurtarma yoktu. Arama kurtarma geciktiği için de yurttaşlarımız gözlerimizin önünde tabir yerindeyse inleye inleye can verdiler. Sayın Bakan, kurtarılacak pozisyonda olan, benim gözümle gördüğüm yüzlerce insan kurtarılamadı; bir kısmı donarak vefat etti, bir kısmı da öldü, şehit oldu” ifadelerini kullandı.
“6 Şubat Depreminde Kurtuluş Savaşı'ndan Çok Daha Fazla Şehit Verdik”
Anadolu’nun beşik gibi sallandığını söyleyen Tutdere, “Bundan sonraki depremlere hazırlık konusunda bu ülkenin bütün insanlarının, Hükûmetinin tedbir alması lazım. Aslında Türkiye'nin en büyük güvenlik sorunu depremdir. 6 Şubat depreminde Kurtuluş Savaşı'ndan çok daha fazla şehit verdik, insan kaynağımızı yitirdik, maddi manevi olarak ülkemiz büyük kayıplar yaşadı. Dolayısıyla burada herkesin şapkayı önüne koyması ve hazırlık yapması lazım. Burada da hazırlık yapacak bakanlıkların başında, özellikle AFAD'ın başında olan Bakan olarak sizler geliyorsunuz. 6 Şubat depreminden sonra TBMM’de kurulan Deprem Araştırma Komisyonu bir rapor hazırladı. Burada sizin Bakanlığınıza ilişkin de 83 başlık altında yapılacak işler tek tek sıralanmış. Sizin Bakanlığınızın ve ekibinizin bu konuda hassasiyet göstermesini ve bu konudaki yasal çalışmaları da yapmasını biz bekliyoruz. Umarım bu konuda gerekli hassasiyeti gösterir ve gerekli çalışmaları bir an evvel başlatırsınız” dedi.
“Bölgenin En Büyük Tehlikesi Kanser”
Deprem bölgesindeki asbest tehlikesine dikkat çeken Tutdere, “Deprem bölgeleriyle ilgili şu anda en büyük tehlikelerden bir tanesi de asbest sorunu. Siz Adıyaman'daki ziyaretinizde açıklamıştınız ama bu ağır hasarlı binaların yıkım çalışmalarını yapan müteahhitler açıkça söyleyeyim talimatlarınıza uymuyorlar. Bunlar demiri çıkarıyorlar, enkazları yerinde ayrıştırıyorlar. Ortalık toz duman. Deprem bölgesinde depremden sağ kurtulan vatandaşlar toz yutuyorlar, asbest yutuyorlar. Önümüzdeki süreçte bölgenin en büyük tehlikesi kanser riskiyle herkes karşı karşıya kalacak” diyerek Bakanlığı daha duyarlı olmaya davet etti.
“Mevcut Konteynerde Eksi 20 Derecede Barınma İmkanı Yok”
Kırsal bölgelere dağıtılan yalıtımsız konteynerlerin ihtiyacı karşılamaktan uzak olduğunu söyleyen Tutdere, “Deprem bölgelerinde en büyük sorunlardan bir tanesi de kırsala dağıtılan konteynerlerin yalıtımsız olması yani halk arasında "Çin konteyneri" olarak tabir edilen konteynerler dağıtıldı; bunlarda yalıtım yok, soba kurma imkânı yok. Dolayısıyla zaman zaman 1 metreyi aşan kar yağışının olduğu bölgelerde, eksi 20 derece soğuğun olduğu yerlerde bu konteynerlerde vatandaşların barınma sorununun çözülmesi mümkün değildir. Bakanlığınızın kış gelmeden bu konuda adım atmasını bekliyoruz, gerekirse bu konteynerlerin yenileriyle değiştirilmesini bekliyoruz” diye seslendi.
“Deprem Bölgesindeki Kiracıların Mağduriyeti Devam Ediyor”
Bakan Yerlikaya’ya deprem bölgesindeki kiracıların mağduriyetinin hala giderilmediğini söyleyen Tutdere, “Sayın Bakan, sizden önceki Bakan da açıklamıştı: "Biz kiracıları da mağdur etmeyeceğiz." demişti. Bugün deprem illerinde, valilikler kira desteği alan afetzedelere konteyner vermiyorlar. Sebebi de şu: "Siz yurttaş olarak kira desteği tercihinizi yapmışsınız, biz artık konteyner vermeyeceğiz." diyorlar. Bu gerçekten çok büyük mağduriyetlere sebebiyet veren bir uygulama, çünkü şartlar değişti. Deprem sonrası can havliyle kendisini başka şehirlere atan vatandaş için o zaman kira desteği daha anlamlıydı ancak şu anda memleketine dönmüş; Malatya'ya dönmüş, Adıyaman'a dönmüş. Bu insanların kendi yurtlarında, kendi şehirlerinde barınma sorunlarının çözülmesi gerekiyor. Bakanlığınızın bu kiracılarla ilgili bir adım atması gerekiyor. Bu mevcut durum uygulamada hem valilikleri sıkıntıya sokuyor hem de vatandaşları mağdur ediyor. Bu nedenle kiracıların durumunun yeniden gözden geçirilmesi, kira desteğinden vazgeçen kiracıların da konteynerlere yerleştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde bu kış gerçekten bölgede çok zor geçecek ve mağduriyetler artacak. Ayrıca kira destekleri de gerçekten çok komik duruma düşmüş durumda. Yani kiracı için 3 bin lira, ev sahibi için 5 bin liralık kira desteği artık bahşişe dönmüş durumda; bölgede kiralar çok yüksek, ülkemiz yüksek bir enflasyonla boğuşuyor. Dolayısıyla kira desteklerinin de artırılması mağduriyeti giderecektir. Bu konuda Bakanlığınızdan duyarlılık bekliyoruz, çalışma bekliyoruz” şeklinde konuştu.